GEA Geologie Bodemschat Geo Oss Kristalmuseum

Auteur Topic: Graulay juni 2020  (gelezen 17830 keer)

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Graulay juni 2020
« Gepost op: juni 29, 2020, 15:25:29 »
Naar de Graulay juni 2020 en determinatie

Afgelopen week, op woensdag 20 juni, plaatste ik volgende foto en verhaal op de Facebookpagina van het Nederlands Mineralen Forum.
Jacques Feijen
Visuele verhalenverteller · 20 juni om 23:44
Mensen vragen mij wel eens wat ik toch in die micro-mineralen zie. Alleen grote handstukken zijn toch de moeite waard? Ik weet niet wat het is. Ik bezit enkele honderden handstukken...maar ruim 20.000 micro-mineralen. Er zijn ruim ongeveer 5500 mineralen op de wereld. Daarvan zijn er bijna 1000 zichtbaar met het blote oog. Dus zeker 4500 mineralen zijn alleen zichtbaar met een loep of microscoop. En dan opent zich een wereld, die je je niet kunt voorstellen!
Hier een voorbeeld. Dit mineraal heb ik ruim 15 jaar geleden gevonden in de Wannenköpfe in de Eifel. Het lijkt wel een teken voor de spoorwegovergang! De stam is samengesteld uit Korund en de armen uit Pseudobrookiet. Als je zoiets vindt...dat bestaat toch niet onder de macromineralen? fov=1 mm Foto&Coll. Jacques Feijen

Daarop kreeg ik een leuke reactie van Guido Jonker.

Guido Jonker Daar ben ik het helemaal mee eens! Ik vind jullie foto's enorm fascinerend. Ik heb alleen wel een andere vraag: hoe lukt het jullie toch om al die mineralen iedere keer te identificeren? Je hebt immers alleen een foto waar je het mee moet doen, en veel van de namen die ik voorbij zie komen vallen voor mij in de categorie van de 4500 mineralen waar ik nog niet echt eerder van gehoord heb.

Jacques Feijen  Nou Guido...die foto komt pas het allerlaatste! Ik zal je laten zien hoe het proces verloopt. Vandaag ben ik met een paar vrienden naar de Graulay geweest.

Dat is een Basalt groeve in de West-Eifel. Nadat we stevige werkkleding hebben aangetrokken en een helm opgezet gaan we de groeve in. Daar zoeken wij in de basaltblokken naar kleine spleten en scheuren die misschien mineralen kunnen bevatten.

Guido Jonker Gaaf! Zoek je dan op internet (Mindat misschien?) op wat voor mineralen op die specifieke plek gevonden kunnen worden en identificeer je het aan de hand daarvan? Het lijkt mij dat je ook wel enige basis van chemisch onderzoek moet hebben om zeker te zijn wat voor mineralen het zijn toch?

Jacques Feijen  Nou...we gaan eerst verder met mijn verhaal. Dan komen jouw vragen ook ter beantwoording.

Krijg ik ook altijd te horen van mijn vriend Henk Smeets die je op de bovenste foto kunt zien gebogen over een aantrekkelijk hoop basaltstenen!

LET op : Om de foto scherp te zien altijd even de linker muisknop indrukken!!




jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #1 Gepost op: juni 29, 2020, 15:31:35 »

Nu heeft de Graulay geweldig veel goede kwaliteit basalt, maar helaas weinig basalt met de gezochte spleten en kieren.

En als je die niet kunt vinden...nou ja, dan heb je ook geen kans op het vinden van mineralen. Nou ben ik altijd wel erg geboeid door geologische verschijnselen, en die kun je in groeves vaak heel fraai waarnemen. Dus daaraan wordt door mij altijd wel enige tijd besteed. Achterin de groeve zie je geweldig mooie afzettingen van vulkanische Tuff links op de foto en rechts de latere afzetting van Basalt.

Tuff is een sedimentair gesteente wat door een vulkaan wordt uitgestoten bij een eruptie. Het bestaat meestal uit verschillende componenten die bij elkaar worden gebonden door de vulkanische as die als een soort cement alles aan elkaar kit. In de Tuff zie je altijd verschillende soorten gesteente fragmenten van de vulkaan of het omringende gesteente zitten. Als je geluk hebt vind je soms vulkanisch glas, maar ik moet bekennen dat ik daar gisteren niet naar heb gekeken. Ik wilde te graag op mineralenjacht!
Hier een mooi voorbeeld van Tuff uit de Graulay.

Als je de Tuff goed bekijkt vallen je altijd vreemde gesteenten op die ertussenin zitten. Hier zo’n voorbeeld. Ik heb het niet verder bekeken want de mineralenkoorts werd steeds hoger!!






jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #2 Gepost op: juni 29, 2020, 15:37:19 »
Ook leuk om te zien dat er mica plaatjes tussen in zitten. Dat is niet typisch voor basalt maar wel voor granietvorming!

Jacques Feijen  In de Graulay gaat het dus in dit geval om het basalt waarin je soms hele fraaie mineralen kunt vinden. Nou is basalt werkelijk KEIHARD!! Dus je hebt zware hamers nodig en goede steenbeitels, anders kom je niet ver. Tot onze verbazing treffen wij nog een drietal zoekers aan, waaronder Johnny Vliegen uit België. Ik ken Johnny van Facebook, maar heb hem nog nooit in het echt ontmoet. Maar het klikt meteen. Op de foto zie je Johnny en mij natuurlijk.

Johnny heeft naast zijn kapmateriaal ook een accu-gedreven flex bij zich. Daar maakt hij soms mooie gleuven mee in het harde basalt waar dan weer makkelijk een beitel in geplaatst kan worden. Nogmaals: het is hard werken in de Graulay.

Jacques Feijen  Na vele uurtjes hard werken, veel vloeken (Henk en André) want er springt vaak een moeizaam afgekapt stuk gesteente weg waarop natuurlijk net die veel belovende mineralen zaten en waar je niet meer bij kunt...maar ook heel veel plezier, heeft iedereen deze keer een leuke collectie gevonden met hoopvolle stukken.

jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #3 Gepost op: juni 29, 2020, 15:50:12 »
Die worden netjes verpakt om thuis onder de microscoop bestudeerd te worden.

Dan pas wordt bepaald of het stuk de moeite waard is of in de afvalbak beland. Hier een flink stuk wat in mijn emmer gegaan is en waar ik met de loep al heel fraaie kristallen zag zitten.

Jacques Feijen   Dus thuis worden eerst de gevonden stukken bekeken door de stereomicroscoop. Zitten daar mooie kristallen bij of zeldzame zaken, dan ga ik die eerst met mijn stenenbrekers te lijf. Ik heb er drie, van heel groot (10 ton) tot heel klein.

Als de stenen goed geformatteerd zijn, bevestig ik ze in speciale kunststof doosjes die standaard zijn in de mineralen wereld. Hier een foto van mijn zwaarste en grootste breker. Goed gereedschap is het halve werk en dit geval is volgens mij ruim 100 jaar oud. Werkt perfect en geen elektronische shit. Wel op de vindplaats zoveel mogelijk de stenen verkleinen, want dat scheelt de nodige kilo's!

Jacques Feijen   Dan natuurlijk de volgende stap: Opscheppen bij de vereniging (ik ben secretaris van de lokale GEA kring Zuid Oost Nederland in Sittard) met wat voor fraais ik gevonden heb. We zijn tenslotte allemaal wel een beetje ijdel...of niet? Maar er zijn altijd een heleboel vraagtekens. Ik ken toch wel de meeste mineralen van de Graulay...maar deze zien er net weer anders uit... Dus die gaan onder de microscoop waarna alle deelnemers aan de bijeenkomst komen kijken en natuurlijk hun zegje doen! En geloof mij maar...er wordt heel wat af gesteggeld! Ze zeggen wel eens dat Italianen vurige lui zijn...maar dan hebben zij nog nooit een van onze micromount bijeenkomsten bezocht!


jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #4 Gepost op: juni 29, 2020, 15:58:33 »
Maar zo komen wij er vaak wel uit...of niet. Natuurlijk gebruiken wij tegenwoordig allemaal Mindat of Mineralien Atlas, bezitten goede leerboeken enz. Wij hebben altijd een computer ter beschikking waarmee Mindat veel bezocht wordt.

Maar 20 jaar geleden was dat nog geen gemeengoed, en bleven de determinaties noodgedwongen meer algemeen. Bijvoorbeeld: dat is Amphibool. Klopt, maar van de Wannenköpfe is het meestal Kaersutiet. Dat weten wij nu omdat deze Amphibolen heel goed wetenschappelijk onderzocht zijn. Maar met Amphibool zit je natuurlijk wel altijd goed.

Jacques Feijen   Hier zie je het denkwerk in actie! Want dat blijven wij wel doen. Micromounters moeten over een veel grotere kennis beschikken. Hoe zit het met de habitus, de kleur, de glans, welk kristalsysteem, is er iets bekend over de chemische samenstelling, welke paragenese, hoe zit het met de matrix enzovoorts. Je kunt natuurlijk niet van alle markten thuis zijn, maar dat is het grote voordeel van werken in een groep. De een is meer wiskundig aangelegd en heeft een groter inzicht in kristalsystemen (en die zijn uiterst belangrijk!!), een ander is beter thuis in kleuren (ik niet...ik ben groen en rood kleurenblind), weer een ander iets meer chemisch (ik werk daar altijd mee) enzovoorts. En zo probeer je er dan samen uit te komen. Dat lukt lang niet altijd, en dan kun je tegenwoordig denken aan duurder onderzoek zoals Raman of EDAX. Maar het allerbelangrijkste blijft toch je hersentjes in conditie houden en verder ontwikkelen door leren kijken naar kristallen en veel leren van de discussies. Hier de serieus kijkende jonge onderzoekers!

Jacques Feijen  Dat was in het kort een antwoord op je vraag Guido. Ik weet dat er nog duizend vragen zijn...maar alles op zijn tijd.

Hier nog de laatste slagen op het harde basalt!







jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #5 Gepost op: juni 29, 2020, 16:03:05 »
Jacques Feijen   En nog een leuke vondst: Calciet-kristalgroep mooi uitgezaagd door Johnny met zijn flex. Met de hamer zou dit niet gelukt zijn.

Tot zover voorlopig,

Jacques Feijen
Geleen
22-06-2020

Dan de reactie van Guido:

Guido Jonker   Jacques Feijen wat een geweldig verhaal! Dank voor je uitgebreide uitleg. Ik begrijp het helemaal. Voor mijn studie Aardwetenschappen (richting geologie van de diepe aarde) leer ik hoe ik mineralen in handstukken of slijpplaatjes kan identificeren of simpelweg met chemische analyses, maar zoals micromounts is weer iets heel anders en volledig nieuw voor mij. Ik begrijp in elk geval wel dat jullie het met veel passie doen. Is het misschien leuk als je dit verhaal ook in de groep plaatst? Er zullen vast meer mensen zijn die de details niet kennen en ik heb het in elk geval met veel plezier gelezen.

Ook Felix laat nog even van zich horen met goede aanvullende informatie:

Maassen Felix   Guido Jonker    Hoi Guido,

Micromounts optisch determineren gebeurt in eerste instantie op basis van vorm en kleur. Kleur geeft vaak al een indicatie over welke elementen erin zitten. Geel - bruin - rood is vaak iets met ijzer. Blauw - groen iets met koper. Blauw kan ook op aluminium duiden. Paars driewaardig ijzer. Wit lood of zink, et cetera.

De meeste mineralen komen in slechts een vorm voor. Van iedere vorm kunnen sub vormen voorkomen. Voorbeeld het kubus stelsel. De kubus is de hoofdvorm, maar de octaëder is een sub vorm. Een voorbeeld hiervan is het mineraal Pyriet. Uiteraard zijn er hiervan talloze combinaties.

De kristallografie beschrijft de kristalvormen. Een mineraal als calciet heeft duizenden kristal vormen.

Ook van belang is het gesteente waarin het mineraal zit. Een afzettingsgesteente of vulkanisch of .... Op de verschillende websites kun je lezen welke gesteente er in een groeve of mijn gevonden worden en welke mineralen erin voorkomen. Aan de hand van foto's en literatuur kun je er zo achter komen welk mineraal je hebt gevonden.

Dan zijn er nog speciale eigenschappen die ook kunnen helpen zoals fluorescentie en magnetisme.

En toch kom je dan nog soms voor verrassingen te staan door sporenelementen. Denk aan de ontdekking van het mineraal Engelhauptit.

Hoop je een beetje geholpen te hebben. Veel succes met determineren en vooral veel plezier.

Tot zover het verhaal.

Intussen zijn de eerste stenen thuis geformatteerd, maar eerst wil ik alles onderzocht hebben voordat ik ga fotograferen. Maar zoals gewoonlijk heeft Felix (en ook Henk) weer iets heel bijzonders gevonden: Fresnoiet!!  Een vrij zeldzaam mineraal in de Eifel met de formule: Ba2Ti(Si2O7)O.
En dan niet één kristalletje, maar gelijk een hele holte vol!

Ik heb daar een foto van gemaakt maar er zullen binnenkort wel meer foto’s volgen van deze geslaagde zoektocht.

Hier komt ie !

Tot de volgende keer. En als je zelf iets wilt schrijven : laat van je horen...en zien!!

Jacques Feijen

jacques feijen

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 603
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #6 Gepost op: juli 01, 2020, 19:57:47 »
Euh...is iedereen dood op Minerals Foundation??

jeroen

  • Bronze member
  • *
  • Berichten: 26
  • XP https://lapisphilosophorum.home.blog/
    • website https://lapisphilosophorum.home.blog/
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #7 Gepost op: juli 01, 2020, 23:19:04 »
Hi Nice story! ps. voor afgelopen weken was er geen formele toestemming van Herr Stolz om de Graulay te bezoeken vanwege Corona. Er is overigens niet heel veel meer dan de standaard paragenese momenteel. De plek waar ze nu werken is niet de beste plek, de geruchten kloppen niet. Die Fresnoite is dus een goede vondst als die heel recent is! ook leuke calciet trouwens.

74: pyroxene groep, melilith, nephelline, apatite, magnetite (soms lijkt die melilith bijna op fresnoite maar dan geler)
72: aragonite, gismondine, thaumasite
70: calcite, melilith, nepheline (geen thomsonite op dit stukje, wel elders)

73 is wel een special voor de Graulay: epidote (met thaumasite en mogelijk mottramite)
« Laatst bewerkt op: juli 01, 2020, 23:44:24 door jeroen »

jeroen

  • Bronze member
  • *
  • Berichten: 26
  • XP https://lapisphilosophorum.home.blog/
    • website https://lapisphilosophorum.home.blog/
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #8 Gepost op: juli 02, 2020, 23:10:12 »
Hi ik heb ook deze gevonden afgelopen weekend. Lijkt op sanidine of Bariet, op de melilith, als ik vergelijk met de Eifel CD. En die groene op de foto met thomsonite is een puzzel. Het heeft iets weg van fresnoite en melilith maar toch past dat niet..beide FoV 2mm

Erwin Bras

  • Gold member
  • **
  • Berichten: 1658
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #9 Gepost op: juli 03, 2020, 10:22:43 »
Mooi verslag Jacques,

Je bent echt de verhalen verteller, klasse.

Wat betreft MF, ja daar zijn op dit moment bestuursperikelen, niet aan mij om daar nu iets over te roepen denk ik.
Maar blijf vooral schrijven, de MF moet laag drempig blijven voor de beginnende zoeker  ;)
Greetz,

Erwin

Henrie G. Heikens

  • Administrator
  • ****
  • Berichten: 3476
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #10 Gepost op: juli 03, 2020, 14:11:44 »
A bad day Digging is stil better than a good day at Work.

Robert Komduur

  • Administrator
  • ****
  • Berichten: 3451
Re: Graulay juni 2020
« Reactie #11 Gepost op: juli 06, 2020, 14:35:13 »
Inderdaad Jacques, zoals Erwin al schreef een mooi verslag!.

Helaas ben ik een macro verzamelaar, maar als ik de foto's zo zie....... waren de xx maar een paar cm groot.....